غلامعلی قاسمی؛ محمد ستایش پور
چکیده
دزدی دریایی به عنوان کهن‌ترین جنایت بین‌المللی به شکلی نوین در گستره بین‌المللی ظهور و بروز یافته و جمهوری اسلامی ایران را نیز درگیر کرده و شوربختانه خسارات مادی و معنوی وارد نموده است. شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان متصدی اصلی صلح و امنیت بین‌المللی، بارها (ازجمله صدور دو قطعنامه در نوامبر 2016 میلادی) بر لزوم مقابله با دزدی ...
بیشتر
دزدی دریایی به عنوان کهن‌ترین جنایت بین‌المللی به شکلی نوین در گستره بین‌المللی ظهور و بروز یافته و جمهوری اسلامی ایران را نیز درگیر کرده و شوربختانه خسارات مادی و معنوی وارد نموده است. شورای امنیت سازمان ملل متحد به عنوان متصدی اصلی صلح و امنیت بین‌المللی، بارها (ازجمله صدور دو قطعنامه در نوامبر 2016 میلادی) بر لزوم مقابله با دزدی دریایی نوین تصریح و تأکید داشته است. با این‌که قطعنامههای صادره از سوی این نهاد سیاسی، در قالب قطعنامههای توصیه‌ای هستند اما متضمن نکات قابل‌توجهی ازجمله احراز دزدی دریایی نوین به عنوان تهدید علیه صلح و امنیت بین‌المللی، لزوم همکاری بین‌المللی و تجلی حقوق همکاری، بایستگی گروه ارتباط، استفاده از تمام اقدامات و شیوه‌های ضروری و لزوم بهره جستن از مقرره‌های مختلف دانسته می‌شوند. با تدقیق در عناصر جرم دزدی دریایی تحول‌یافته و چندوچون سازوکارهای کنونی جامعه بین‌المللی و خاصه، ایران با توجه به راهکارهای توصیه‌ای در قطعنامههای شورای امنیت، می‌شود گفت استفاده از ظرفیت‌های موجود، بالأخص صلاحیت جهانی، به‌مراتب مقتضی‌تر از آن است که چشم‌انتظار تأسیس دادگاهی ویژه ماند. با این که شورا بر تأسیس دادگاه ویژه تصریح دارد اما عملکرد و عبارت‌پردازی‌های این نهاد به‌خصوص در قیاس با صبغه آن، نشان از نبود عزم جدی در این شورا دارد. گفتنی است که راهکار اساسی برای پیش‌گیری از وقوع این دزدی‌ها، تقویت دولت سومالی در اعمال اقتدارات حاکمیتی است. هراندازه که این اقدامات از طریق نهادهای منطقه‌ای، ازجمله اتحادیه آفریقا تحقق پذیرد کارآمدتر خواهد بود.
